Pau d'arco ma wiele właściwości leczniczych. Jest przeciwutleniaczem1, ma między innymi działanie immunostymulujące (zwiększa ogólną odporność)2, przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne. W większości badań naukowych testowane są pojedyncze substancje wyizolowane z lapacho, a tylko w nielicznych cały ekstrakt z kory. Badania potwierdzają wiele właściwości lapacho znanych z medycyny tradycyjnej.
Przegląd badań naukowych najważniejszych właściwości pau d'arco:
We wstępnym badaniu zaobserwowano, że długotrwałe przyjmowanie pau d'arco przez pacjentów z zapaleniem stawów zmniejszało ból powodowany przez zapalenie stawów, redukowało powstawanie obrzęków i cofało uszkodzenia wywołane zapaleniem stawów3
Badanie in vitro oraz in vivo na myszach (w tym myszach z cukrzycą) z 2008 roku jasno pokazuje, że β-lapachon przyspiesza gojenie się ran.4 Badanie z 2010 roku na szczurach potwierdza, że ekstrakt z lapacho (Tabebuia impetiginosa) przyspiesza gojenie się ran skóry.5
Także inne badania wykazywały przeciwzapalne właściwości drzewa lapacho (Tabebuia impetiginosa).6
W badaniu laboratoryjnym z 2001 roku ekstrakt z kory drzewa lapacho okazał się skuteczny w przypadku 10 gatunków grzybów (w tym drożdżaków) z 11 testowanych: Aspergillus fumigatus (powodują u ludzi np. grzybice skóry, grzybice płuc), Candida albicans (drożdżyca), Trichophyton mentagrophytes (grzybica stóp, grzybica woszczynowa) oraz Cladosporium cladosporioides, Cryptococcus neoformans, Microsporum gypseum, Penicillium purpurogenum, Saccharomyces cerevisiae, Fusarium oxysporum var. pinaster, Neurospora crassa.7
Ekstrakt z kory Tabebuia caraiba zwalczał grzyby (drożdżaki) Candida albicans, które są najczęstszą przyczyną drożdżycy (kandydoza) a ekstrakt z drewna Tabebuia caraiba zwalczał grzyba Trichophyton rubrum, który jest najczęstszą przyczyną grzybicy stóp i paznokci.8
Lapachol wykazuje właściwości przeciwwirusowe wobec różnych wirusów, w tym wirusa grypy, polio i pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej.9 W innym badaniu wykazano, że β-lapachon może hamować replikacje wirusa HIV-1.10
Kora lapacho ma silne i umiarkowane działanie przeciwko szkodliwym bakteriom (m.in. paciorkowce – Streptococcus11, gronkowce – Staphylococcus, Escherichia coli, Helicobacter pylori) i jednocześnie słabo bądź umiarkowanie wpływa na florę bakteryjną jelit.
W 2006 roku testowano właściwości antybakteryjne lapacholu i 3 jego pochodnych (w tym α-lapachon i β-lapachon) z drzewa lapacho (Tabebuia impetiginosa) na trzy szczepy gronkowców opornych na metycylinę (gronkowiec złocisty - Staphylococcus aureus, S. epidermidis i S. haemolyticus). Testowane substancje wykazały działanie przeciwbakteryjne choć nie bakteriobójcze. Przy czym pochodne lapacholu okazały się skuteczniejsze niż sam lapachol.12
W badaniu laboratoryjnym z 2005 roku testowano właściwości antybakteryjne ekstraktu z wewnętrznej kory drzewa lapacho (Tabebuia impetiginosa) przeciw szkodliwym bakteriom i bakteriom prawidłowej flory jelitowej, a następnie porównywano z dwoma antybiotykami (chloramfenikol i tetracyklina). Wyciąg z lapacho miał słabe i umiarkowane działanie wobec „dobrych” bakterii jelitowych Bifidobacterium longum, Lactobacillus acidophilus i Lactobacillus casei. Za to wykazywał silne działanie hamujące na szkodliwe bakterie Clostridium paraputrificum i Clostridium perfringes oraz umiarkowaną aktywność wobec Escherichia coli. Antybiotyki wykazywały silne działanie przeciw wszystkim wspomnianym bakteriom (szkodliwym i korzystnym).13
W badaniu laboratoryjnym z 2006 wykazano, że ekstrakt z wewnętrznej kory drzewa lapacho (Tabebuia impetiginosa) ma silne działanie antybakteryjne przeciw Helicobacter pylori14 (jej obecność zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia żołądka typu B i wrzodów trawiennych).
Poza opisanym powyżej działaniem antybakteryjnym na Helicobacter pylori, pau d'arco zwiększa wydzielanie śluzu żołądkowego i zmniejsza wydzielanie kwasu żołądkowego.
W badaniu z 2008 roku sprawdzano wpływ ekstraktu etanolowego z kory drzewa lapacho (30–1000 mg/kg) na wrzody żołądka u szczurów. Doustne podawanie ekstraktu przez kolejnych 7 dni przyspieszało gojenie się błony śluzowej żołądka u szczurów, w porównaniu z grupą kontrolną. Ekstrakt chroni błonę śluzową żołądka, zwiększa wydzielanie śluzu i zmniejsza wydzielanie kwasu żołądkowego. Działanie leków opiera się przeważnie na jednym mechanizmie, gdy lapacho wykazuję jednocześnie kilka różnych mechanizmów pomocnych w leczeniu wrzodów żołądka.15
W badaniu in vitro ekstrakt z drzewa lapacho wykazywał zdolność hamowania agregacji płytek krwi i proliferacji komórek mięśni gładkich naczyń krwionośnych. Mechanizmy te mają istotne znaczenie w powstawaniu chorób takich jak zakrzepica, miażdżyca i restenoza16
W badaniu in vitro wykazano, iż osiem z najważniejszych związków drzewa lapacho (Tabebuia impetiginosa) hamuje mnożenie się keratynocytów (komórek naskórka), w tym β-lapachon w podobnym stopniu jak lek przeciwłuszczycowy ditranol. Substancje aktywne drzewa lapacho mogą być potencjalnym środkiem przeciw łuszczycy17,18
W badaniu na myszach Tabebuia rosea okazała się skutecznym antidotum na śmiertelną dawkę jadu żararaki lancetowatej - kajsaki (Bothrops atrox)19 oraz w 100% neutralizowała efekt krwotoczny jadu.20
Badanie na myszach wykazało antydepresyjne działanie kory drzewa lapacho (Tabebuia impetiginosa). Dodatkowo pau d'arco stosowane razem z konwencjonalnymi lekami przeciwdepresyjnymi poprawia ich efekt.21 Nie wiadomo czy podobne działanie występuje u ludzi.
Substancje aktywne z Tabebuia wykazały aktywność przeciw Plasmodium falciparum (Zarodziec sierpowy, który wywołuje najcięższą postać malarii u ludzi), w tym wobec szczepów odpornych na leki.22
Lapachol chroni przed wnikaniem przez skórę pasożytniczych przywr Schistosoma mansoni, powodujących schistosomatozę.23
Bibliografia: